De bouw- en inframarkt is na een diepe crisis sinds 2016 weer in een periode van hoogconjunctuur terechtgekomen, met in het tweede kwartaal van dit jaar zelfs dubbele groeicijfers. Op Prinsjesdag werd duidelijk dat het kabinet de komende jaren miljarden gaat investeren in infrastructuurprojecten en met gemeenten de procedure voor het verstrekken van bouwvergunningen wil versnellen. Kortom, alle seinen lijken weer op groen te staan voor de bouwbedrijven en hun toeleveranciers. Toch zijn er nog drie grote uitdagingen voor het bouwen in hoogconjunctuur: een groeiend tekort aan bouwvakkers, stijgende prijzen en toenemende marktdruk om efficiënter te werken.
Tekort aan bouwvakkers
De grootste uitdaging voor bouwbedrijven is het groeiend tekort aan personeel. Een deel van alle bouwvakkers die tijdens de crisis zijn ontslagen heeft namelijk ander werk gevonden en jongeren zien het werken als bouwvakker steeds minder zitten. Jongeren die van school af komen hebben meer interesse in BIM en projectmanagement, dan metselen, timmeren en stukadoren. Het tekort aan bouwvakkers leidt nu al tot vertraging van projecten en is een serieuze bedreiging voor de groei en kwaliteit in de hele sector. Terwijl Bouwend Nederland zich inspant om jongeren weer te interesseren voor de bouw, gaat het kabinet helaas de subsidie voor opleidingen verlagen. Bouwbedrijven moeten dus zelf actie ondernemen om ervaren bouwvakkers aan zich te blijven binden en de instroom van jongeren aantrekkelijker te maken. Maar ook de flexibele schil van ZZP-ers en bouwpartners vergroten om productieverschillen te kunnen opvangen.
Stijgende prijzen
Een tweede uitdaging voor het bouwen in hoogconjunctuur zijn de stijgende prijzen. Een logische ontwikkeling na jaren van krappe budgetten. In de bouw en infra worden projecten echter maanden en zelfs jaren van tevoren begroot, waardoor prijsstijgingen snel tot budgetoverschrijdingen leiden. Vervelend voor de opdrachtgever en aannemer en ingrijpender als er geen indexering mogelijk is. De basis voor het omgaan met stijgende prijzen bestaat uit het maken van duidelijke afspraken tussen de opdrachtgever en -nemer en andere betrokkenen. Zowel alle leveranciers van materialen en materieel, als de onderaannemers. Verder maakt calculeren volgens de elementenmethode de invloed van prijsstijgingen sneller inzichtelijk waardoor de gevolgen daarvan beter te managen zijn. Tenslotte liggen er ook nog kansen om de gevolgen van prijsstijgingen te beperken door het aantal fouten en verspilling te verminderen.
Efficiënter werken
Net als andere markten staat de bouw- en infra onder druk om steeds efficiënter te werken. Deze druk gaat nooit meer weg, vanwege de toenemende (internationale) concurrentie en kansen die ontstaan door technische innovaties. Daarom is het belangrijk eerder in projecten inzicht en grip te krijgen op alle kostenposten en risico’s en de kans op het maken van fouten te verkleinen. Dat kan onder andere door slimmer te gaan (samen)werken met automatiseringsoplossingen. Bijvoorbeeld door alle calculatiehoeveelheden niet meer handmatig uit te trekken maar voor 80% automatisch uit een BIM te exporteren. Of het managen van alle projectdocumenten en -communicatie via een online platform te gaan organiseren. De komende jaren wordt elk bedrijf- en bouwproces volledig gedigitaliseerd, dus is het belangrijk daar tijdig op in te spelen. Zeker nu er in de hoogconjunctuur meer geld wordt geïnvesteerd.
